Konsultacje społeczne aktualizacji listy obszarów objętych wyłączeniami oraz ograniczeniami w pozyskaniu drewna na terenie nadleśnictw RDLP w Krośnie.
(pismo Minister Klimatu i Środowiska z dnia 26.04.2024 r. znak: DLŁ-WGL.0335.22.2024 oraz z dnia 13.06.2024 r., znak: DLŁ-WGL.0335.22.2024)
- omówienie wstępne.

    1. Tryb i przebieg konsultacji.

RDLP w Krośnie prowadziła konsultacje społeczne aktualizacji obszarów objętych ograniczeniami w pozyskiwaniu drewna, wprowadzonych na mocy polecenia Ministra Klimatu i Środowiska z dn. 8 stycznia br. Konsultacje odbywały się w dwóch turach:

I tura odbyła się w dniach od 5 do 12 czerwca 2024 roku.

Termin konsultacji został ustalony przez DGLP i wynikał z dyspozycji MKiŚ z 26 kwietnia br., by do 15 czerwca br. przedstawić nie tylko propozycję aktualizacji, ale także przeprowadzić i przedstawić raport z konsultacji społecznych. Szczegółowy opis procesu konsultacji prowadzonych w czerwcu 2024 r. oraz omówienie wyników zawarto w publicznie dostępnym Protokole z dnia 14 czerwca 2024 r. pod adresem: 

https://www.krosno.lasy.gov.pl/de/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/wyniki-konsultacji-spolecznych-aktualizacja-

II tura odbyła się w dniach od 15 lipca do 5 sierpnia 2024 roku.

Przedłużenie terminu konsultacji wynikało z polecenia MKiŚ wystosowanego 13 czerwca. RDLP w Krośnie ponownie prowadziła konsultacje aktualizacji moratorium według propozycji przedstawionej w I turze. Odpowiednie dokumenty zamieszczono na stronie BIP RDLP w Krośnie.

Uwagi skierowane do RDLP zarówno w I jak i II turze pozostają w mocy.

    2. Podsumowanie.

W okresie wyznaczonego terminu konsultacji (I i II tura) wpłynęło łącznie 53 968 uwag i wniosków. Uwzględniając wnioski grupowe należy stwierdzić, że w konsultacjach (I i II tura) wzięło udział łącznie 59 851 podmiotów (osoby fizyczne, stowarzyszenia, JST, przedsiębiorcy). Konsultacje wzbudziły zainteresowanie przede wszystkim mieszkańców Podkarpacia, których uwagi i wnioski stanowią zdecydowaną większość. Należy zaznaczyć, że nastąpił bardzo duży wzrost liczby podmiotów biorących udział w II turze konsultacji (z 1 966 w I turze do 57 885 w II turze).

    3. Charakter wniosków.

RDLP w Krośnie, podobnie jak w I turze konsultacji, przyjęła podział otrzymanych uwag i wniosków ze względu na ich źródło. Zgodnie z przyjętymi kryteriami liczba zakwalifikowanych wniosków (I i II tura) do poszczególnych grup przedstawia się następująco:

• osoby fizyczne – 53 755 wniosków (59 469 osób),
• jednostki samorządu terytorialnego (JST) – 21 wniosków (56 podpisów),
• parlamentarzyści – 8 wniosków (8 podpisów),
• przedsiębiorcy (m.in: zakłady usług leśnych, odbiorcy i zakłady przetwórstwa drzewnego) – 119 wniosków (246 podpisów),
• organizacje i stowarzyszenia – 65 wniosków (72 podpisy).

Należy stwierdzić, że w II turze wpływały wnioski dwoma podstawowymi kanałami. Pierwszym była korespondencja mailowa, wnioski wpływały na dedykowany do tego celu adres: konsultacje@krosno.lasy.gov.pl. Niewielka część wniosków została również przesłana na adres elektroniczny sekretariatu RDLP w Krośnie. Drugim kanałem był wpływ wniosków w formie tradycyjnej do sekretariatu RDLP w Krośnie.

Po zapoznaniu się z wnioskami należy podkreślić, że większość z nich jest podobna w swej treści; zarówno wnioski popierające moratorium, jak i głosy przeciw. To sugeruje, że wnioskodawcy korzystali z gotowych treści, które były dostępne w Internecie, podpisując je i przesyłając. Część wniosków stanowiła opracowania własne.

    4. Treść wniosków.

Z uwagi na znaczną liczbę osób, które wzięły udział w konsultacjach, RDLP w Krośnie przyjęła, że we wstępnym podsumowaniu dokona omówienia wniosków (I i II tura), grupując je na:

a) wnioski negujące ideę wprowadzenia moratorium wpłynęły w liczbie: 51 533 wniosków (57 416 podpisów).

Wnioski najczęściej motywowano następującymi okolicznościami:

• wprowadzenie ograniczeń bez uprzednich konsultacji społecznych,
• wprowadzenie ograniczeń na wątpliwych przesłankach merytorycznych, jak również bardzo często wnioskodawcy podkreślali ich zdaniem bezprawność takiego działania ze strony Ministerstwa Klimatu i Środowiska,
• negatywny wpływ na sytuację gospodarczą i rynek pracy na Podkarpaciu,
• wielopokoleniową tradycję pracy i zarobkowania w lesie. Wnioskodawcy bardzo często podkreślali fakt, że gospodarka leśna od dziesięcioleci prowadzona jest na podstawie planów urządzenia lasów, co ich zdaniem zapewnia ciągłość trwania lasu i gospodarki leśnej;

b) wnioski wyrażające aprobatę dla moratorium, a jednocześnie całościowo negujące propozycję aktualizacji przedstawioną przez RDLP w Krośnie wpłynęły w liczbie: 2 252 wnioski (2 252 podpisy).

Wnioski w tej grupie zwykle motywowano względami konieczności ochrony lasów, co ma zapewnić, zdaniem wnioskodawców obecne moratorium. W dużej części wniosków podkreślano, że propozycja RDLP w Krośnie nie spełnia wymagań jakie Ministerstwo nakreśliło poleceniem obligującym Lasy Państwowe do przeprowadzenia aktualizacji.

c) wnioski akceptujące propozycję RDLP w całości bądź zawierające uwagi wobec konkretnych propozycji (lokalizacji) wpłynęły w liczbie: 88 wniosków (88 podpisy).
Wnioskodawcy wskazywali, że zmniejszenie powierzchni wyłączeń jest akceptowalne, niemniej podnosili jednocześnie, że prowadzona gospodarka leśna na obecnych zasadach nie powoduje zubożenia zasobów przyrodniczych.

Dodatkowo, niewielką część wniosków nie można było zakwalifikować do ww. głównych grup, ponieważ:

• nie zawierały rozstrzygnięć w temacie moratorium – 73 wnioski (73 podpisy),
• wnioski pozytywnie oceniające cały proces funkcjonowania moratorium (propozycje zarówno MKiŚ jak i RDLP w Krośnie) – 2 wnioski (2 podpisy),
• wnioski negatywnie oceniające propozycje MKiŚ jak i RDLP w Krośnie, w których wnioskodawcy domagają się zwiększenia powierzchni wyłączeń – 20 wniosków (20 podpisów).

     5. Podsumowanie.

RDLP w Krośnie przygotowuje szczegółowy raport z konsultacji. Częścią raportu będzie zestawienie uwag wraz z odniesieniem się do nich. Należy zaznaczyć, że jakkolwiek to RDLP prowadziła konsultacje aktualizacji obszarów objętych ograniczeniami, to jednak dalsze decyzje dotyczące funkcjonowania moratorium będzie podejmowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Z tego względu rzeczowe odniesienie się do uwag skierowanych w konsultacjach RDLP w Krośnie będzie mogła przedstawić wyłącznie w zakresie propozycji obszarów, które zostały zaprezentowane w aktualizacji. Pozostałe uwagi zostaną przekazane do Ministra Klimatu i Środowiska.

Odwołując się do reguł prowadzenia konsultacji społecznych, należy zwrócić uwagę, że tego procesu nie można traktować jako plebiscytu, w którym rozstrzygnięcia zapadają na podstawie liczby oddanych głosów. Liczba wniosków skierowanych w ramach konsultacji może być ewentualnie miarą zainteresowania społecznego. Rola konsultacji społecznych to gromadzenie opinii użytecznych w procesach decyzyjnych.

Protokół z przeprowadzonego procesu partycypacji społecznej oraz przebiegu konsultacji społecznych aktualizacji listy obszarów objętych wyłączeniami oraz ograniczeniami w pozyskaniu drewna na terenie Nadleśnictw RDLP w Krośnie.

(pismo Minister Klimatu i Środowiska z dnia 26.04.2024 r. zn. DLŁ-WGL.0335.22.2024 r. oraz z dnia 13.06.2024 r., znak: DLŁ-WGL.0335.22.2024).

I. Prace przygotowawcze.

            Konsultacje społeczne aktualizacji listy obszarów objętych wyłączeniami oraz ograniczeniami w pozyskaniu drewna na terenie Nadleśnictw RDLP w Krośnie przeprowadzono w oparciu o Zarządzenie nr 46 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 10 maja 2024 roku, w sprawie powołania zespołów zadaniowych do spraw aktualizacji listy obszarów pozostających w zarządzie PGL LP, na których wprowadzone będą wyłączenia oraz ograniczenia w pozyskaniu drewna (znak sprawy: ZL.7603.7.2024). Zarządzenie było wynikiem polecenia Ministra Klimatu i Środowiska (MKiŚ) z dnia 26 kwietnia 2024 roku, (znak: DLŁ-WGL.0335.22.2024), w którym wyznaczono termin przedstawienia wyników konsultacji, tj. do dnia 15 czerwca 2024 r.

Po pierwszym etapie konsultacji zgodnie z pismem MKiŚ z dnia 13.06.2024 r.,

znak: DLŁ-WGL.0335.22.2024 wydłużono termin prowadzenia konsultacji społecznych do dnia 16 września 2024 r. ( II etap).

            Realizując ustalenia wskazane w § 1 ust. 2 przywołanego powyżej Zarządzenia, Dyrektor RDLP w Krośnie Zarządzeniem nr 12 z dnia 21.05.2024 roku w sprawie wskazania członków zespołu zadaniowego do spraw aktualizacji listy obszarów objętych włączeniami oraz ograniczeniami w pozyskiwaniu drewna (znak sprawy: ZP.720.57.2024 r.), wskazał członków Zespołu Zadaniowego w RDLP w Krośnie w składzie:

• Marek Marecki – Zastępca Dyrektora RDLP w Krośnie ds. Gospodarki Leśnej;
• Paweł Biernacki - Zastępca Dyrektora RDLP w Krośnie ds. Ekonomicznych;
• Kamil Grałek – Naczelnik Wydziału Ochrony Zasobów Przyrodniczych RDLP
  w Krośnie;
• Jacek Stankiewicz – Naczelnik Wydziału Gospodarki Leśnej RDLP w Krośnie;
• Ireneusz Kimla – Naczelnik Wydziału Urządzania Lasu RDLP w Krośnie;
• Edward Marszałek – Naczelnik Wydziału Promocji i Komunikacji Społecznej;
• Beata Okoczuk – Naczelnik Wydziału Analiz i Planowania RDLP w Krośnie;
• Tadeusz Mędrek – Naczelnik Wydziału Gospodarki Drewnem RDLP w Krośnie;
• Tomasz Najbar – Stanowisko ds. Ochrony Lasu;
• Aleksander Bigaj – Stanowisko ds. Koordynacji i Wdrażania Projektów Rozwojowych;
• Grzegorz Rachwał – Starszy Specjalista SL w Wydziale Ochrony Zasobów Przyrodniczych RDLP w Krośnie -  Sekretarz Zespołu;
• Agata Nowakowska - Starszy Specjalista SL w Wydziale Urządzania Lasu RDLP
  w Krośnie;
• Damian Kwiatkowski – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Bircza;
• Stanisław Gazda – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Dukla;
• Łukasz Michalak – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Rymanów;
• Łukasz Mokrzyński – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Cisna;
• Dorota Magusiak – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Komańcza,
• Dariusz Zaletański – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Baligród;
• Tomasz Baran – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Stuposiany;
• Marta Ziemniewicz – Zastępca Nadleśniczego Nadleśnictwa Lutowiska.

            W myśl § 1 ust. 2 Zarządzenia nr 46 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
z dnia 10 maja 2024 roku pracami zespołu kierował Dyrektor RDLP w Krośnie – Pan Janusz Starzak.

            Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1)  przywołanego powyżej Zarządzenia nr 46, Dyrektor RDLP w Krośnie zwrócił się z prośbą do Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
o wskazanie przedstawiciela DGLP wchodzącego w skład Zespołu (pismo z dnia 22 maja 2024 roku, znak: ZP.720.57.2024 r.). Dyrektor Generalny Lasów Państwowych wyznaczył do tego zadania Pana dr inż. Bożydara Neroja -  Naczelnika Wydziału Urządzania Lasu DGLP (informacja podana podczas videonarady z DGLP w dniu 17 maja 2024 r.).

Zgodnie z § 2 ust. 5 Zarządzenia nr 46 opracowana została analiza ekonomiczno-gospodarcza, w której zawarto m.in. opis aktualizacji polecenia MKiŚ z dnia 8 stycznia 2024 roku opracowany przez RDLP w Krośnie. Aktualizacja opierała się na wypracowanych do tej pory interpretacjach wspomnianego polecenia, uzyskanych w tym zakresie zgodach na modyfikacje i odstępstwa (pisma MKiŚ: z dnia 19.02.2024 r.
zn. DLŁ-WOPL.0335.1.2024.ES oraz pismo z dnia 04.03.2024 r. zn.
DLŁ-WNO.055.203.2024.APR) otrzymanych za pośrednictwem DGLP, bezpośrednich konsultacjach wielostronnych w terenie (m.in: przegląd drzewostanów wskazanych
w poleceniu MKiŚ na terenie Nadleśnictwa Bircza przeprowadzony w dniu 8 marca 2024 roku – notatka służbowa z dnia 8 marca 2024 r.), analizach Zespołu Zadaniowego przeprowadzonych w oparciu o dane dostępne w bazach SILP oraz ocenę prowadzenia dotychczasowej gospodarki leśnej. Na bazie powyższego, wypracowana została propozycja aktualizacji, która została porównana do pierwotnej wersji polecenia poprzez zestawienie tabelaryczne, co zostało uwidocznione w analizie.

            Analizę sporządzono w formie zestawień danych oraz opisów używając w jak największym stopniu języka niespecjalistycznego, aby zapewnić jak największe zrozumienie w szerokim gronie odbiorców. Na potrzeby II etapu konsultacji prowadzonych w okresie od 15 lipca do 5 sierpnia 2024r. analizę rozszerzono m. in. o dodatkowe dane ekonomiczne oraz uzasadnienie proponowanych zmian.

W ujęciu powierzchniowym, przedstawiony w analizach sporządzonych na potrzeby pierwszego i drugiego etapu konsultacji, sposób aktualizacji uwzględniał ogólną powierzchnię lasów podlegających wyłączeniu, jak również powierzchnie lasów
w poszczególnych grupach powierzchniowych, objętych pierwotnym poleceniem, czyli:

• tzw. Puszcza Karpacka;
• Uzdrowiska Iwonicz-Zdrój i Rymanów-Zdrój;
• Bieszczady;

            Powyższe stanowi spełnienie warunku określonego w piśmie MKiŚ z dnia 26 kwietnia 2024 roku o nie zmniejszaniu powierzchni lasów objętych poleceniem MKiŚ z dnia 8 stycznia 2024 r.

            Propozycja aktualizacji polecenia z dnia 8 stycznia 2024 roku w ujęciu powierzchniowym przedstawia się następująco:

            Sposób aktualizacji został również przedstawiony graficznie. Materiały graficzne zostały zaprezentowane w konwencji jaka była użyta przy wprowadzeniu polecenia MKiŚ
z dnia 8 stycznia 2024 r. Na potrzeby II etapu konsultacji udostępniane materiały uzupełniono o warstwy geometryczne (.shp) oraz wykaz wydzieleń w formacie excel. Taki sposób prezentacji pozwolił na proste porównanie wyników aktualizacji ze stanem określonym ww. poleceniem. Jest to również sposób dość prosty, pozwalający na odczytanie przez szerokie grono zainteresowanych osób i podmiotów.

Analiza ekonomiczno-gospodarcza w prosty sposób porównująca dwa warianty oraz mapy przedstawiające powyższy fakt graficznie, zostały upublicznione na BIP RDLP w Krośnie. Informacja o fakcie upublicznienia została dla szerszego rozpowszechnienia zamieszczona na stronie internetowej RDLP w Krośnie oraz przy użyciu mediów społecznościowych. Dołożono wszelkich starań w celu szerokiego upublicznienia powyższej informacji, co jest niezmiernie istotne w przypadku konsultacji społecznych. Efekt tych działań w ocenie Dyrektora RDLP w Krośnie został osiągnięty biorąc pod uwagę ilość złożonych uwag i wniosków.

            Oprócz powyżej wskazanych dokumentów, dla pełnego zobrazowania sytuacji zamieszczono w ogłoszeniu pismo MKiŚ z dnia 26 kwietnia 2024r. polecające przeprowadzić aktualizację listy obszarów objętych poleceniem MKiŚ z dnia 8 stycznia 2024 roku oraz Zarządzenie nr 46 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 10 maja 2024 r. w sprawie powołania zespołów zadaniowych do spraw aktualizacji listy obszarów pozostających w zarządzenie PGL LP, na których wprowadzone będą wyłączenia oraz ograniczenia w pozyskiwaniu drewna.

            Dokumenty zostały wyłożone w terminie od 5 do 12 czerwca 2024 roku (I etap) oraz od 15 lipca do 5 sierpnia (II etap). Terminy przeprowadzenia konsultacji społecznych zostały ustalone przez DGLP.

            W ogłoszeniu wskazano sposób wnoszenia uwag i wniosków:

• w formie pisemnej, na adres: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych
  w Krośnie, ul. Bieszczadzka 2, 38-400 Krosno,
• ustnie do protokołu,
• za pomocą środków komunikacji elektronicznej, bez konieczności opatrywania ich kwalifikowanym podpisem elektronicznym, o którym mowa w ustawie z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 422) na adres email: konsultacje@krosno.lasy.gov.pl.

II. Ustalenie kryteriów podziału uwag i wniosków.

            W celu syntetycznego sposobu opisu konsultacji społecznych (w I i II etapie)  przyjęto następujące kryteria podziału składanych uwag i wniosków ze względu na ocenę prezentowanego projektu:

1. Ze względu na źródło uwag i wniosków:

• osób fizycznych;
• jednostek samorządu terytorialnego (JST);
• parlamentarzystów;
• przedsiębiorców (m.in: zakładów usług leśnych, odbiorów i zakładów przetwórstwa drzewnego);
• organizacje i stowarzyszenia.

2. Ze względu na ocenę prezentowanego projektu:

• wnioski pozytywnie oceniające polecenie MKiŚ oraz negatywnie oceniające aktualizację RDLP w Krośnie,
• wnioski negatywnie oceniające polecenie MKiŚ oraz pozytywnie oceniające aktualizację RDLP w Krośnie,
• wnioski negatywnie oceniające cały proces funkcjonowania polecenia Wnioskodawca domaga się zwiększenia powierzchni wyłączeń,
• wnioski negatywnie oceniające cały proces funkcjonowania polecenia Wnioskodawca domaga się całkowitej rezygnacji z  wyłączeń,
• wnioski pozytywnie oceniające cały proces funkcjonowania polecenia (zarówno polecenie jak i aktualizacji RDLP w Krośnie),
• wnioski nie zawierające rozstrzygnięcia.

            Powyżej przedstawiony podział pozwolił na pogrupowanie licznych uwag
i wniosków w celu oceny całego procesu konsultacji społecznych. Wszystkie wnioski, które
w wyznaczonym terminie konsultacji wpłynęły do RDLP w Krośnie zostały zarejestrowane
w systemie EZD oraz pogrupowane w tabeli Excel.

III. Przedstawienie wyników konsultacji społecznych (I i II etap).

            W okresie wyznaczonych terminów konsultacji wpłynęło łącznie 53 968 uwag
i wniosków. Uwzględniając wnioski grupowe należy stwierdzić, że w konsultacjach wzięło udział łącznie 59 851 podmiotów (osoby fizyczne, stowarzyszenia, JST, przedsiębiorcy).

            Podział otrzymanych uwagi i wniosków, zgodnie z przyjętymi kryteriami przedstawia się następująco:

1. Ze względu na źródło uwag i wniosków:

• osób fizycznych – 53 755,
• jednostek samorządu terytorialnego (JST) – 21,
• parlamentarzystów – 8,
• przedsiębiorców (m.in: zakładów usług leśnych, odbiorów i zakładów przetwórstwa drzewnego) – 119,
• organizacje i stowarzyszenia – 65.

2. Ze względu na ocenę prezentowanego projektu:

• wnioski pozytywnie oceniające polecenie MKiŚ oraz negatywnie oceniające aktualizację RDLP w Krośnie – 2 252,
• wnioski negatywnie oceniające polecenie MKiŚ oraz pozytywnie oceniające aktualizację RDLP w Krośnie – 88,
• wnioski negatywnie oceniające cały proces funkcjonowania polecenia Wnioskodawca domaga się całkowitej rezygnacji z  wyłączeń – 51 533,
• wnioski negatywnie oceniające cały proces funkcjonowania polecenia Wnioskodawca domaga się zwiększenia powierzchni wyłączeń - 20,
• wnioski pozytywnie oceniające cały proces funkcjonowania polecenia (zarówno polecenie jak i aktualizacji RDLP w Krośnie) - 2,
• wnioski nie zawierające rozstrzygnięcia - 73.

3. Ze względu na rodzaj wpływu wniosku:

• e-mail – 7 918 wniosków,
• ePUAP – 10 wniosków,
• doręczenie osobiste – 45 118 wniosków,
• poczta tradycyjna – 922 wniosków.

IV. Analiza uwag i wniosków.

Treść wniosków I etapu została omówiona w raporcie z dnia 14 czerwca 2024r. i upubliczniona podczas II etapu konsultacji.

Zestawienie treści wniosków z II etap w formie tabelarycznej stanowi załącznik do protokołu.

Analiza uwag i wniosków II etapu wyodrębniła 299 unikalnych treści wniosków w tym:

• 77 treści wniosków uznano za wersje szablonów (jednolitych uwag), gdzie tą samą, bądź bardzo zbliżoną treść zawierały co najmniej dwa różne wnioski,
• 222 wnioski miały treść nieszablonowych uwag.

Przykłady 5 wniosków i uwag szablonowych (jednolitych) złożonych w największej ilości (zawarte w załączniku):

1. Sprzeciwiam się wyłączaniu z gospodarki leśnej terenów na podstawie decyzji Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 8.01.2024 r. oraz zaproponowanej przez RDLP w Krośnie modyfikacji tych wyłączeń.

Uważam, że takie decyzje powinny być konsultowane z lokalną społecznością przed ich wprowadzeniem, a nie już po ich podjęciu. Powodują one zagrożenie dla funkcjonowania lokalnych przedsiębiorców związanych nie tylko bezpośrednio z gospodarką leśną.

Całą decyzję należy odwołać i wrócić do prowadzenia gospodarki leśnej na dotychczasowych zasadach, ponieważ zablokowanie dobrze funkcjonującej gałęzi rynku jakim jest leśnictwo doprowadzi do zapaści ekonomicznej i społecznej całego regionu, którego bogactwem jest las.

2. W związku z konsultacjami społecznymi, które dotyczą “propozycji aktualizacji terenów objętych wstrzymaniem lub ograniczeniem wycinek z polecenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 8 stycznia 2024 roku”, nie zgadzam się na propozycje aktualizacji opracowaną przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Krośnie i wnoszę o jej odrzucenie.

Propozycja aktualizacji moratorium z 8 stycznia 2024 r. przygotowana przez RDLP w Krośnie przeczy oczekiwaniom społecznym i jest niezgodna z poleceniem Ministra Klimatu i Środowiska, z 26 kwietnia br., które zakłada, że

•łączny obszar moratorium nie może być mniejszy niż ten, wynikający z polecenia z 8 stycznia br.,

•aktualizacja moratorium powinna zachować ideę ochrony najcenniejszych drzewostanów.

Drastyczne zmniejszenie obszaru wyłączonego z wycinek, które znajduje się w przygotowanej przez Państwa propozycji, jest nieakceptowalne. Lasy, które znajdują się pod opieką RDLP w Krośnie, wchodzące w skład Puszczy Karpackiej (między innymi w nadleśnictwach Bircza, Stuposiany, Komańcza, Cisna, Lutowiska, Baligród) oraz lasy uzdrowiskowe w Iwoniczu-Zdrój, zasługują na szczególną ochronę. Te lasy mają ogromne walory przyrodnicze i są ostoją dla wielu wrażliwych i zagrożonych gatunków zwierząt i roślin. Spełniają też niezwykle ważne funkcje społeczne. O skuteczną ochronę tych lasów od lat postulują zarówno naukowcy, jak i strona społeczna. Lasy Państwowe powinny zacząć respektować ten głos i przygotować propozycję, która będzie z nim spójna. Ochrona tych lasów nie może zostać zmniejszona. Obszar objęty zakazem wycinek może jedynie zostać poddany niewielkim modyfikacjom wymiany na cenniejsze tereny oraz powiększeniu o dodatkowe lasy istotne dla ludzi i przyrody. Z kolei przedstawiona przez RDLP w Krośnie propozycja zakłada nawet kilkukrotne zmniejszenie poszczególnych obszarów chronionych przed wycinkami. W związku z tym ponawiam, że nie zgadzam się na przedstawioną propozycję aktualizacji i wnoszę o jej odrzucenie.

Czasowe wstrzymanie lub ograniczenie wycinek w 10 niezwykle cennych lasach, w tym znajdujących się na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie, jest dopiero pierwszym krokiem do spełnienia deklaracji rządu. Aż 2/3 Polek i Polaków chce jak najszybszej realizacji obietnicy zapisanej w umowie koalicyjnej: "20% najcenniejszych obszarów leśnych zostanie wyłączone z wycinki" (badanie CBOS z marca 2024r.).

3. W związku z konsultacjami dotyczącymi aktualizacji polecenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 8 stycznia 2024 roku wyrażam sprzeciw wobec sposobu oraz zakresu wprowadzenia tego polecenia oraz propozycji zmiany tego polecenia przez RDLP w Krośnie.

Wyłączenie obszarów lasu z prowadzenia gospodarki leśnej wprowadzone pośpiesznie na tak dużej powierzchni spowoduje znaczące zubożenie mieszkańców tego terenu.

Uważam, że takie decyzje powinny być konsultowane tylko i wyłącznie z mieszkańcami terenu, których bezpośrednio dotkną.

4. Proszę o przekazanie Pani Minister Klimatu i Środowiska w ramach prowadzonych konsultacji mój głos sprzeciwu przeciwko podjętej 8 stycznia 2024 roku decyzji o wyłączeniu lasu z możliwości wykonywania gospodarki leśnej.

Uważam również, że Pańska propozycja modyfikacji tej decyzji jest niewłaściwa. Zasobem dzięki któremu ludzie tu mieszkający mogą prowadzić normalne życie jest las, w którym od zawsze nasi dziadkowie i ojcowie gospodarzyli.

Gospodarka leśna nie niszczy środowiska i nie zubaża przyrody, my to widzimy z okien swoich domów, dlatego o naszym sposobie życia nie powinni decydować ludzie, którzy tu nie mieszkają, a swoje stanowisko opierają na głosach pseudo ekologów.

5. Szanowny Panie Dyrektorze,                    

w związku z ogłoszonym przez Pana konsultacjami dotyczącymi zmian „Moratorium” jakie wprowadzono na Podkarpaciu w prowadzeniu gospodarki leśnej prowadzonej przez podległe Panu nadleśnictwa wnoszę o zaprzestanie niezgodnych z obowiązującym prawem prób wyłączania lasów z gospodarki.

Zarówno Moratorium Ministra, jak również Pańska propozycja nie powinny wejść do stosowania, ponieważ jedynym dokumentem, który może być brany pod uwagę przy prowadzeniu działalności w leśnictwie jest Plan Urządzania Lasu. Katastrofalne skutki gospodarcze i społeczne jakie spowoduje trwanie tego zakazu na pewno będą ogromne. Do tego z całą  pewnością raz wprowadzone ograniczenia nie zostaną już nigdy anulowane a będą tylko rozwijane obejmując kolejne lasy.

Wnoszę aby gospodarkę leśną na Podkarpaciu prowadzono zgodnie z obowiązującym prawem, opartym na wiedzy leśnej i wieloletnim doświadczeniu leśników.

Jestem przeciwny wyłączeniom planowanym na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie i całym jej obszarze włącznie z pozostałymi drzewostanami nie podległymi Lasom Państwowym.

Przykłady 5 wniosków nieszablonowych (zawarte w załączniku):

1. Protestuje przeciwko zmianom w moratorium o tymczasowym wstrzymaniu lub ograniczeniu wycinki w lasów cennych przyrodniczo lokalizacjach na terenie Polski w tym w Bieszczadach i na terenie nadleśnictw należących do RDLP Krosno. Duża część lasów powinna zostać w stanie nienaruszonym.
2. Puszcza Karpacka oraz Bieszczady od lat stanowią cel wakacyjnych eskapad moich własnych oraz wielu spośród moich znajomych. Mieszkamy w Aglomeracji Śląskiej, zatem możliwość spędzenia czasu z dala od zgiełku miasta w otoczeniu unikatowej przyrody jest dla nas prawdziwa wartością. Walory krajobrazowe, przyrodnicze oraz rekreacyjne Puszczy Karpackiej oraz Bieszczad nie wymagają – jak sądzę – szczegółowego opisu, bo przecież sami Państwo dobrze je znacie: macie szczęście doświadczać ich na co dzień. Bardzo chciałabym, aby przez wiele lat cieszyły nie tylko obecne i przyszłe pokolenia społeczności lokalnej, ale także nas - przybyszów z innych regionów naszego kraju. Nie ma też chyba potrzeby Państwa przekonywać, że prowadzenie gospodarki leśnej adekwatnej wobec wyzwań kryzysu klimatycznego jest działaniem w dobrze rozumianym interesie nas wszystkich – niezależnie od miejsca naszego zamieszkania.

W ramach konsultacji społecznych dot. aktualizacji moratorium Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 8 stycznia 2024 r., zwracam się z wnioskiem o utrzymanie wyłączeń przewidzianych w moratorium j/w.

3. W nawiązaniu do ogłoszonych społecznych konsultacji dotyczących aktualizacji moratorium na wycinkę drzew w polskich lasach, niniejszym informuję, że zdecydowanie popieram powyższe moratorium,  tj. wyłączenie określonych obszarów leśnych z wycinki, szczególnie w odniesieniu do lasów w okolicy Iwonicza Zdroju, Rymanowa, Bieszczadów i tzw. Puszczy Karpackiej.

Ponadto uważam, że działania postulowane w obowiązującym moratorium powinny być systematycznie rozszerzane, aby zagwarantować ochronę lasów w ścisłym porozumieniu ze środowiskami mieszkańców, przyrodników, ekologów i przedstawicieli organizacji społecznych oraz lokalnej administracji.

Swoje poparcie dla moratorium na wycinkę wymienionych lasów wyrażam w imieniu rodziny, która od pokoleń jest związana z Podkarpaciem i Bieszczadami. Wyjątkowo cenimy sobie walory przyrodnicze, klimatyczne i turystyczne lasów wokół Iwonicza Zdroju i Rymanowa, lasy bieszczadzkie oraz obszary leśne Puszczy Karpackiej.

Lasy te są nieocenionym rezerwuarem dzikiej natury, ginących gatunków flory i fauny (w tym owadów, ptaków, płazów i drapieżników), a także tlenu, wody i piękna krajobrazu. Stanowią jeden z kluczowych atutów przyrodniczych Podkarpacia i Małopolski. Rola ekologiczna lasów w obliczu kryzysu klimatycznego jest doskonale udokumentowana naukowo i powszechnie akceptowana społecznie. Liczymy na pozytywne włączenie się Lasów Państwowych do zobowiązań klimatycznych i przyrodniczych, jakie jesteśmy winni przyszłym pokoleniom.

4. Podstawowym celem Moratorium z 8 stycznia było zabezpieczenie walorów przyrodniczych wskazanych w moratorium obszarów leśnych: Lasów Turnickich, najcenniejszych fragmentów lasów w Bieszczadach, lasów w rejonie Iwonicza i Rymanowa Zdroju. Przyczyną Moratorium było stwierdzenie, że walorom tym, związanym w szczególności ze starszymi drzewami i drzewostanami, zagrażają cięcia rębne i przedrębne, w ramach realizowanej w tych lasach gospodarki leśnej. Należy tu zauważyć, że plany urządzenia lasu, na podstawie których była realizowana ta gospodarka, zostały zatwierdzone z naruszeniem prawa środowiskowego UE (wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE C-432/21 z 2 marca 2023 r.); tym samym polecenie
   z 8 stycznia zabezpiecza m.in. przed skutkami tego naruszenia. Obszary objęte Moratorium zostały wskazane na podstawie danych przyrodniczych, w tym z uwzględnieniem zidentyfikowanych, docelowych potrzeb utworzenia form ochrony przyrody – rezerwatów przyrody, w tym rezerwatu Reliktowa Puszcza Karpacka, a być może także Magurskiego Parku Narodowego.

Sednem moratorium było i jest wstrzymanie pozyskania drewna w „strefie czerwonej”, skupiającej przedmiotowe wartości przyrodnicze. Wyznaczona w nadleśnictwie Bircza „strefa niebieska”, w której dopuszczono prowadzenie działań gospodarczo-leśnych, w tym cięć, pod warunkiem tylko zastosowania środków ograniczających ich negatywny wpływ na wodo- i glebochronne funkcje lasu, miała tylko charakter otuliny względem strefy czerwonej.

Aktualizacja moratorium co do zasady powinna zachowywać te cele.

Zaproponowana przez RDLP „aktualizacja” moratorium nie spełnia tego warunku. Jej sednem jest zmniejszenie obszaru bez pozyskania drewna z 14 780,5 ha do 5 003,8 ha. Tj. na 9777 ha RDLP zaproponowała przywrócenie cięć, z pewnymi tylko ograniczeniami. Ograniczenia te w żadnym razie nie byłyby jednak wystarczające do zachowania walorów przyrodniczych, których ochrona jest celem moratorium.

Zaproponowane ograniczenia – takie jak: wykonywanie zabiegów poza okresami mokrymi, narażającymi na szkody mogące prowadzić do powierzchniowej erozji, uwzględnienie sezonowości prac i ograniczenie prac w okresie wiosenno-letnim, preferowanie niskotonażowych i nasiębiernych środków zrywkowych ograniczających erozję, zrywka drewna tylko po wyznaczonych i przystosowanych szlakach zrywkowych – to środki minimalizujące negatywne oddziaływanie prac leśnych na środowisko, jakie w dobrej praktyce leśnej należy stosować zawsze i wszędzie.

Środki takie jak: pozostawianie do naturalnego rozkładu drewna w CP-P, obniżanie intensywności trzebieży wczesnych, rozkład TP na dwa nawroty, wydłużanie okresu odnowienia, zmiany typu rębni w kierunku rębni przerębowej – są mało znaczące dla ograniczenia podstawowego zagrożenia dla wartości przyrodniczych, które ma chronić moratorium, czyli ubytku drzew i drzewostanów starych.

Zaproponowane przez Państwa rozwiązanie byłoby więc w zasadzie równoważne zmniejszeniu obszaru chronionego z 14 780,5 ha do 5 003,8 ha.

Zwracam także uwagę, że w obecnie konsultowanym materiale nie przedstawili Państwo żadnych przesłanek do przywrócenia cięć w poszczególnych drzewostanach.

Zwracam uwagę, że Państwa propozycja prowadziłaby do przywrócenia, jeszcze w 2024 r. cięć w wielu drzewostanach, co do których Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych w ramach tzw. Narady o Lasach deklarowała niewykonywanie cięć (np. proponowane rezerwaty przyrody, lasy na stokach i w wąwozach).

W konsekwencji, negatywnie opiniuję propozycję RDLP, jako naruszającą istotę i cel moratorium z 8 stycznia, a nie „aktualizującą” to rozwiązanie.

Negatywnie opinię też propozycję RDLP, by w lasach uzdrowiskowych w Nadleśnictwie Dukla oraz Rymanów, także utrzymanych jako wyłączone z pozyskania, odstąpić od zasady, że drzewa ścięte w ramach zapewnienia bezpieczeństwa publicznego pozostają na miejscu do naturalnego rozkładu. Drzewa leżące nie stanowią już zagrożenia dla bezpieczeństwa, nie widzimy więc przesłanek, by nie mogły pozostać na gruncie, niezależnie od dużej obecności ludzi. Także w lasach intensywnie odwiedzanych przez ludzi pożądane są zasoby martwego drewna, z jednej strony kształtujące wizerunek lasu o naturalnym wyglądzie, a z drugiej strony sprzyjające wysokiemu poziomowi leśnej różnorodności biologicznej, co przekłada się na pozytywne, multisensotyczne postrzeganie krajobrazu leśnego przez odwiedzających.

Nie sprzeciwiamy się natomiast wyłączeniu z zakresu moratorium powierzchni nieleśnych.

Rzeczywistą potrzebą aktualizacji moratorium w Bieszczadach byłoby włączenie do obszaru bez pozyskania drewna wszystkich proponowanych rezerwatów przyrody. Zestawienie i granice proponowanych rezerwatów, zebrane przez Klub Przyrodników, przekazaliśmy 6 maja b.r. Ministerstwu Klimatu i Środowiska i wiadomo nam, że te dane zostały przekazane również Lasom Państwowym. Wnoszę więc o aktualizację moratorium przez powiększenie obszaru wyłączonego z pozyskania drewna o te obiekty.

5. W związku z konsultacjami społecznymi, które dotyczą “propozycji aktualizacji terenów objętych wstrzymaniem lub ograniczeniem wycinek z polecenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 8 stycznia 2024 roku”, zgadzam się na propozycje aktualizacji opracowaną przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Krośnie i wnoszę o jej nie odrzucanie.  Drastyczne zmniejszenie obszaru wyłączonego z wycinek, które znajduje się w przygotowanej przez Państwa propozycji, jest akceptowalne. Lasy, które znajdują się pod opieką RDLP w Krośnie, wchodzące w skład Puszczy Karpackiej (między innymi w nadleśnictwach Bircza, Stuposiany, Komańcza, Cisna, Lutowiska, Baligród) oraz lasy uzdrowiskowe w Iwoniczu-Zdrój, zasługują na szczególną ochronę poprzez ich dalsze użytkowanie. Te lasy mają ogromne walory przyrodnicze i są ostoją dla wielu wrażliwych i zagrożonych gatunków zwierząt i roślin. Spełniają też niezwykle ważne funkcje społeczne. O skuteczną ochronę tych lasów od lat postulują zarówno naukowcy, jak i strona społeczna. Lasy Państwowe od początku powstania respektują ten głos.  W związku z tym ponawiam, że zgadzam się na przedstawioną propozycję aktualizacji i wnoszę o jej akceptacje.

Wnioskodawcy, pomimo nie odnoszenia się w uwagach do konkretnych lokalizacji i działań w nich planowanych, wyrazili swoje uwagi dotyczące następujących kwestii i zagadnień objętych moratorium:

1. Trybu i zasad przeprowadzenia konsultacji.

Za przeprowadzenie konsultacji społecznych odpowiedzialne była RDLP w Krośnie zgodnie z Zarządzeniem Nr 46 DGLP z 10 maja 2024r.

W związku z powyższym całość dokumentacji wymaganej do przeprowadzenia konsultacji dostępna była na BIP RDLP w Krośnie oraz stronie internetowej RDLP w Krośnie. Na stronach internetowych nadleśnictw znajdowały się komunikaty informujące o terminie konsultacji.

W dniu 19 lipca 2024r. odbyło się spotkanie online, które służyło przekazaniu informacji technicznych, celem usprawnienia przebiegu konsultacji.

Sposób powiadomienia społeczeństwa był skuteczny, o czym świadczy ilość złożonych w ramach konsultacji uwag i wniosków.

2. Aktualizacji zakresu powierzchniowego i lokalizacji obszarów objętych moratorium.

Modyfikacja moratorium nie spowodowała zmniejszenia powierzchni objętej moratorium i mieściła się w obszarze objętym poleceniem MKiŚ z dnia 8 stycznia 2024 roku. Aktualizacja polegała jedynie na daleko idącej modyfikacji dotychczasowego sposobu gospodarowania na części powierzchni całkowicie wyłączonych z pozyskania drewna na mocy tego moratorium. Propozycja aktualizacji w żaden sposób nie prowadzi do przywrócenia użytkowania lasu do czasu podjęcia rozstrzygnięć na poziomie MKiŚ.

Przyjęta metodyka aktualizacji moratorium nie wykraczała poza polecenie MKiŚ z 26 kwietnia 2024r. oraz z dnia 13 czerwca 2024r.

3. Jakości dokumentów podlegających konsultacjom.

RDLP w Krośnie na potrzeby konsultacji udostępniła:

• mapy moratorium oraz aktualizacji w formacie JPG,
• warstwy numeryczne SHP aktualizacji,
• tabele z wykazem wydzieleń proponowanej aktualizacji.

Taki sposób udostępnienia danych umożliwiał osobom bez specjalistycznego przygotowania informatycznego oraz sprzętu i oprogramowania GIS zapoznanie się z proponowanymi zmianami.

Niespecjalistyczny sposób prezentowania proponowanych zmian pozwolił na ich odczytanie przez szerokie grono zainteresowanych osób i podmiotów.

4. Wywozu drewna pozyskanego  w ramach zapewnienia bezpieczeństwa publicznego w lasach uzdrowiskowych.

W lasach uzdrowiskowych Nadleśnictw: Dukla i Rymanów, z uwagi na dużą obecność ludzi oraz konieczność utrzymania dostępności i łatwego korzystania z całej powierzchni uzdrowisk, konieczne jest uprzątanie pozyskanego drewna (wraz z gałęziami) w ramach prac z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego. Sytuacja dotyczy powierzchni w bezpośrednim sąsiedztwie infrastruktury uzdrowiskowej oraz obiektów czynnej kopalni ropy i gazu.

5. Anonimizacji danych osobowych.

Podjęto stosowne kroki wynikające z obowiązujących przepisów prawa w tym zakresie.

6. Braku wskazania rozwiązania problemów z realizacją umów z wykonawcami usług leśnych.

Metodyka opracowania aktualizacji w RDLP w Krośnie uwzględniała ten aspekt, co zawarto w „Analizie ekonomiczno-gospodarczej” udostępnionej podczas konsultacji – pkt VI Analizy.

7. Wprowadzenia moratorium.

Większość wniosków nie odnosiła się do konkretnych działań w konkretnych lokalizacjach, a jedynie jednoznacznie wyrażała stanowisko, opinię, oczekiwania itp. w stosunku do polecenia MKiŚ z 8 stycznia 2024 r. oraz propozycji aktualizacji zaproponowanej przez RDLP w Krośnie tego polecenia.

Wnioski często zawierały również stanowisko pozytywnie, bądź negatywnie oceniające dotychczas prowadzoną przez PGL LP gospodarkę leśną.

Przedstawione wnioski dotyczyły:

• odrzucenia moratorium,
• pozostawienia moratorium,
• odrzucenia aktualizacji,
• przyjęcia aktualizacji,
• poszerzenia moratorium,
• braku jednoznacznych rozstrzygnięć.

Wnioskodawcy uzasadniając swoje stanowisko wskazywali, że wprowadzenie ograniczeń w gospodarce leśnej nie są uzasadnione i doprowadzą do wzrostu bezrobocia i zubożenia regionu, spadku zatrudnienia, zubożenia wartości przyrodniczych, negatywnie odbiją się na branży drzewnej oraz transportowej lub meblarskiej. Często wyrażano obawę o bezpieczeństwo ekonomiczne rodzin utrzymujących się z pracy w lesie. Podnoszono również sposób wprowadzenia moratorium uważając za niedopuszczalny z powodu braku podstawy prawnej. Dodatkowo jego konsultacje powinny odbyć się przed podjęciem decyzji.

Wiele uwagi sprowadza się w praktyce do poparcia prowadzenia gospodarki leśnej w oparciu o plany urządzania lasu jak dotychczas miało to miejsce wskazując jednocześnie, że moratorium i jego aktualizacja jest niezgodna z prawem. Według wnioskodawców plan urządzenia lasu jest jedynym prawnym dokumentem regulującym zasady prowadzenia gospodarki leśnej i jego zmiana nie może się odbywać w trybie wydawania polecenia MKiŚ.

Uwagi składane podczas konsultacji społecznych poruszały również kwestie związane z postępującymi zmianami klimatycznymi i zachowaniem różnorodności biologicznej. Podnoszono z jednej strony aspekt pozytywnego wpływu prowadzonej gospodarki leśnej na postępujące zmiany klimatyczne i zachowanie różnorodności biologicznej jak również negatywnego jej wpływu. W tym zakresie podnoszona była kwestia konieczności pozostawiania drzew starych, grubych, dziuplastych, tworzenia lub powiększania rezerwatów przyrody i parków narodowych, retencjonowania wody, osuszania terenów, erozji gleby, rozbudowy dróg leśnych.

Wnioskowano także o uzupełnienie moratorium o obszary, które zostały wskazane według kryteriów dyskutowanych podczas Ogólnopolskiej Narady o Lasach.

            Uwagi składne podczas konsultacji dotyczyły również kwestii związanych ze bezpieczeństwem energetycznym kraju (brak możliwości prowadzenia prac poszukiwawczych i wydobywania złóż naturalnych).

Wnioski i uwagi nie odnosiły się do propozycji modyfikacji konkretnych działań
w konkretnych lokalizacjach leśnych obejmujących swoim zasięgiem obszary wskazane
w moratorium ani lokalizacji zaproponowanych przez RDLP w Krośnie w modyfikacji tego moratorium, w związku z czym RDLP w Krośnie przekazuje zestawienie treści złożonych uwag i wniosków do DGLP w celu dalszego procedowania.

Opracował: Wydział Ochrony Zasobów Przyrodniczych w ramach prac Zespołu