Jeszcze do niedawna drony kojarzyły się nam z filmami science-fiction oraz z tajnymi działaniami wojskowymi, były traktowane jako zabawki lub ekskluzywne hobby, dziś są to profesjonalne platformy potrafiące przenosić zaawansowane sensory o niemal nieograniczonych możliwościach pomiarowych. W leśnictwie znajdują zastosowanie w wielkoskalowych działaniach związanych z inwentaryzacją stanu lasu, inwentaryzacją szkód spowodowanych przez czynniki abiotyczne i biotyczne; inwentaryzacją zwierzyny, wykrywaniu pożarów lasów, mają coraz większe znaczenie w zwalczaniu szkodnictwa leśnego, celowanych opryskach chemicznych, precyzyjnych pomiarach powierzchni do odnowień i zalesień, szacowaniu szkód wyrządzanych przez zwierzynę w uprawach rolnych itp.

Niewątpliwą zaletą wynikającą ze stosowania bezzałogowych statków powietrznych jest krótki czas planowania i wykonywania misji, duża mobilność i łatwość transportu oraz profesjonalny materiał dowodowy zbierany m.in. w postaci osadzonych w przestrzeni zobrazowań wielospektralnych, ortofotomap oraz danych skaningu laserowego. Co ważne, dostarczane do analiz dane dostępne są „od ręki” i pozwalają podejmować ważne decyzje bez narażania ludzi na dodatkowe niebezpieczeństwa i dodatkowe koszty związane chociażby z inwentaryzacją szkód na terenach poklęskowych.

Podczas spotkania połączonego z pokazami terenowymi przygotowanymi przez wiodące w Polsce firmy, zajmujące się wdrażaniem profesjonalnych rozwiązań technologicznych w branży lotniczej, zaprezentowano szereg rozwiązań konstrukcyjnych i zastosowań bezzałogowych statków powietrznych, które mogą znaleźć zastosowanie w leśnictwie. Wśród wielu nowoczesnych technologii największą uwagę organizatorów i uczestników szkolenia przyciągnęły:

Ø    zaprezentowany przez firmę TPI płatowiec eBee Plus (fot. nr 1, 2) szwajcarskiego producenta UAV, który posiada kilka wyjątkowych cech, w tym automatyczny tryb do startu „z ręki” oraz możliwość zbierania informacji o stanie zdrowotnym upraw i drzewostanów (fot. nr 3) przy wykorzystaniu kamery multispektralnej wykorzystującej zdolność roślin do odbijania i pochłaniania światła.

Ø    zaprezentowany przez firmę MSP kompletny system pomiarowy GeoBZYG (fot.nr 4, 5), dedykowany dla leśników oraz geodetów, będący uniwersalną platformą wielowirnikową niewielkich rozmiarów o masie zaledwie 1,7 kg, który w wersji fotogrametrycznej służy do wykonywania ortofotomap oraz obliczeń 3D objętości hałd, nasypów, wykopów itp.

Ø    zaprezentowany przez firmę NaviGate, równie profesjonalny co uniwersalny, hexacopter (fot. nr 6, 7) producenta DJI, model Matrice 600 Pro posiadający konstrukcję modułową oraz składane ramiona, co znacznie ułatwia transport, montaż i rozbudowę platformy o dodatkowe elementy, sprawiając że jest on idealnym rozwiązaniem dla celów przemysłowych, fotogrametrii a nawet branży filmowej.

Ø    zaprezentowane przez Centrum Naukowo - Technologiczne Systemów Bezzałogowych rozwiązanie DJI Inspire 2 o niespotykanej szybkości i zwinności dla dronów tej wielkości, osiągający prędkość nawet 108km/h (fot. nr 8), posiadający technologię samogrzewczą, pozwalającą wykonywać misje nawet w niskich temperaturach oraz wbudowane sonary, które zabezpieczają go przed kolizją z innymi obiektami, np. koronami drzew.

Ciekawostką zaprezentowaną przez Centrum Naukowo - Technologiczne Systemów Bezzałogowych był pokaz dużego prototypowego drona (fot. nr 9), który będzie pracował jako rozpylacz czynnika biologicznego o uciągu do nawet 90 kg, a także autorskie rozwiązania projektowe dla służb mundurowych (Policja, Straż Graniczna, Straż Pożarna) wyposażone w kamery termowizyjne i kamery z dużym zoomem optycznym oraz bardzo zaawansowany system skaningu mobilnego Topcon IP-S3 zaprezentowany przez firmę TPI(fot. nr 10, 11) zamontowany na samochodzie osobowym, który zbiera dane zasilające rozbudowaną bazę informacji m.in. dla celów inwentaryzacji infrastruktury oraz elementów wyposażenia dróg leśnych.

Obecnie na rynku bezzałogowców funkcjonują dwa podstawowe typy konstrukcji tych maszyn tj. płatowce i wielowirnikowce. Jak się przekonaliśmy na warsztatach terenowych jedno i drugie rozwiązanie ma swoje wady i zalety. Z uwagi na specyfikę obszarów leśnych niewątpliwą zaletą wielowirnikowców jest pionowy ich start, natomiast bezzałogowych płatowców duży zasięg wykonywanych misji. Ograniczeniami w powszechnym stosowaniu BSP w leśnictwie są na chwilę obecną ich stosunkowo wysokie koszty oraz dysponowanie wykwalifikowaną kadrą operatorów. Stąd też, w celu zapoznania się z ważnym aspektem profesjonalnego używania dronów i nabycia praktycznych umiejętności kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego UAVO, w szkoleniu czynnie uczestniczył zaproszony przedstawiciel Centralnego Ośrodka Szkolenia Dronów na potrzeby Leśnictwa z RDLP w Szczecinie.

Zaledwie kilkanaście lat temu, na przełomie millenium zachodziły przełomowe zmiany związane z wprowadzeniem urządzeń GPS do praktyki leśnej, jaki będzie wpływ najnowszych osiągnięć nauki i techniki z zakresu lotnictwa na leśną rzeczywistość? – przekonajmy się!

Autorzy: Tomasz Bełz, Agata Nowakowska