Asset Publisher
W hołdzie żołnierzom Września 1939
W nieco skromniejszej niż w poprzednich latach formule 10 września w Bykowcach koło Sanoka odbyła się doroczna uroczystość patriotyczna ku czci żołnierzy Września 1939 roku. Uczczono pamięć sześciu podhalańczyków, którzy zginęli w potyczce z Niemcami, osłaniając odwrót swego oddziału. Oficjalna część odbyła się przed obeliskiem, który upamiętnia ich ofiarę oraz na cmentarzu, gdzie znajdują się groby poległych.
Pomnik w kształcie flagi biało-czerwonej stoi w miejscu śmierci porucznika rezerwy, leśnika Mariana Zaremby, który po zaciekłej obronie pozycji przed Niemcami został ranny, wzięty do niewoli i zamordowany przy drodze.
Na wydarzenie tradycyjnie przybyły delegacje uczniów, harcerzy, leśników, kombatantów, przedstawicieli władz i różnych środowisk Ziemi Sanockiej. Po odegraniu hymnu państwowego słowa powitania wygłosił Paweł Wdowiak, zastępca wójta Gminy Sanok, po czym Piotr Kita, historyk i regionalista, przybliżył zebranym tło historyczne potyczki z Niemcami w Bykowcach.
Następnie delegacje uczestników oddały hołd poległym, składając wiązanki kwiatów pod pomnikiem. Hołd oddawali przedstawicielka posła Piotra Uruskiego, samorządowcy, kombatanci, przedstawiciele służb mundurowych, harcerze, uczniowie. Licznie zjawili się leśnicy na czele z Arturem Królickim, zastępcą dyrektora RDLP w Krośnie i Pawłem Biernackim nadleśniczym Nadleśnictwa Brzozów, które opiekuje się grobami poległych podhalańczyków.
W akompaniamencie marsza granego przez orkiestrę dętą PGNiG Oddział w Sanoku uczestnicy uroczystości przeszli na cmentarz w kolumnie marszowej, gdzie odbyła się modlitwa za dusze poległych. Następnie delegacje uczestników złożyły wieńce i kwiaty na grobach bohaterskiego dowódcy i poległych żołnierzy.
W uroczystości uczestniczyły m.in. poczty sztandarowe RDLP w Krośnie i Zespołu Szkół Leśnych w Lesku.
Tradycyjnie organizatorem była Gmina Sanok przy udziale: Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie.
Edward Marszałek
Rzecznik prasowy RDLP w Krośnie
Fot: Tomasz Masłowski
10 września 1939 roku w Bykowcach miała miejsce głośna potyczka tylnej straży 6 Pułku Strzelców Podhalańskich z Sambora z oddziałami niemieckimi. Plutonem karabinów maszynowych dowodził tu inżynier leśnik, ppor. rez. Marian Zaremba. Podhalańczycy podjęli walkę z przeważającymi siłami wroga, zadając mu spore straty. Porucznik Zaremba, widząc, że nie da się obronić pozycji, rozkazał wycofać się pozostałym przy życiu żołnierzom. Sam pozostał na stanowisku, prowadząc ogień z karabinu maszynowego.
Po wyczerpaniu się amunicji, ciężko ranny, został ujęty przez Niemców. Był bity i przesłuchiwany, a w końcu zastrzelony przez niemieckiego oficera. Ciała jego nie pozwolono pochować. Dopiero po kilku dniach zwłoki bohaterskiego oficera spoczęły na miejscowym cmentarzu. Tam również pochowano poległych wraz z nim 5 żołnierzy.
Dla uczczenia ich pamięci, pół wieku temu, w 1971 roku przy drodze w Bykowcach stanął kamienny pomnik przedstawiający poszarpaną flagę narodową. Kilka lat temu odnowiono żołnierskie nagrobki. Płytę i krzyż na grobie Mariana Zaremby ufundowali leśnicy z Nadleśnictwa Brzozów. Dopiero w 2004 roku ustalono tożsamość jednego z poległych w potyczce. Okazał się nim Leon Urbaniak - „leśniczy z gór”, jak zapisał o nim jeden z towarzyszy walki w liście do rodziny. Przez 60 lat leśnik, który oddał swe życie dla Ojczyzny pozostawał bezimienny.
